Een Gezonde Start

De einddoelgroep zijn pedagogisch medewerkers en gastouders werkzaam in de voorschoolse voorzieningen (dit is: kinderdagopvang (KDV), peuterspeelzalen(PSZ) en gastouderopvang (GO)).

Doel van de scholing is dat pedagogisch medewerkers en gastouders leren hoe aandacht voor gezonde leefstijl te verweven in hun dagelijks werk, waarbij zij zelf het gezonde voorbeeld geven, en zo kinderen in de opvang een gezonde omgeving bieden en gezonde leefstijl stimuleren.

Deskundigheidsbevordering van pedagogisch medewerkers en gastouders door scholing gericht op ontwikkelen van kennis en vaardigheden over gezonde leefstijl. De scholing bestaat uit een basismodule, desgewenst uit te breiden met verdiepingsmodules over voeding, beweging, gewicht, veiligheid. De scholing wordt gegeven door de interne coach Gezonde Kinderopvang die medewerkers hierop blijft coachen.

De interventie kan op locaties van kinderopvangorganisaties, gastouderbemiddelingsbureaus en ROC’s worden uitgevoerd, mits voldoende ruimte beschikbaar is om te bewegen.

Eventuele samenwerkingspartners voor verdere implementatie van Gezonde Kinderopvang en eventuele (inhoudelijke) ondersteuning bij het geven van de scholing zijn:

• Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar: Het consultatiebureau verzorgt vanuit hun taak medische basiszorg en preventie bij alle kinderen van 0 tot 4 jaar. Omdat de kinderen ook bij de JGZ in beeld zijn, is het belang dit lijntje te hebben vanuit de kinderopvang.
• GGD: Veel GGD-en beschikken over een Gezonde Schooladviseur. We zien steeds vaker dat deze ook kinderopvang tot hun aandachtsveld rekenen en als adviseur beschikbaar zijn.
• Gemeenten: Verschillende gemeenten in Nederland zijn JOGG Gemeente (Jongeren Op Gezond Gewicht).

Gemeenten kunnen Een Gezonde Start inpassen binnen hun gemeentelijke onderwijs-, welzijns- en/of sportstimuleringsbeleid.

Voorwaarde voor het kunnen geven van de scholing Een Gezonde Start is dat er binnen de organisatie / locatie/gastouderbemiddelingsbureau een coach Gezonde Kinderopvang beschikbaar is. Deze coach heeft een train-de-trainer doorlopen waarin kennis en vaardigheden over gezonde leefstijl vanuit de betrokken kenniscentra zijn aangereikt aan de hand van de scholing die zij zelf gaan geven en alle verdiepende modules, gewerkt is aan trainings- en coachingsvaardigheden en een begin gemaakt met het werken met de aanpak Gezonde Kinderopvang (waarvan deskundigheidsbevordering van de medewerkers onderdeel is van de pijler ‘ontwikkelen’). Gezonde Kinderopvang is de combinatie van scholing en de aanpak (zie https://www.gezondekinderopvang.nl/scholing). De coach is hét aanspreekpunt binnen de organisaties op het gebied van gezonde leefstijl, en wordt hiertoe continu ‘gevoed’ vanuit het landelijke programma Gezonde Kinderopvang met nieuwsupdates, intervisiedagen, helpdesk, ambassadeurs.

De coach werft binnen de eigen organisatie de deelnemers aan de scholing.

Organisatorische randvoorwaarden op lokaal niveau:

• Beschikbaar stellen van tijd en gelegenheid voor het scholen van de pedagogisch medewerkers door de opgeleide coach
• Tijd en ruimte bieden aan de coach om aan de slag te gaan met de implementatie van Gezonde Kinderopvang in dagelijks werk en beleid aan de hand van de aanpak en bereidheid eventuele consequenties daarvan te aanvaarden (bijvoorbeeld meerkosten voor groente als tussendoortje ipv biscuitjes)
• Zo nodig bieden van ondersteuning aan de coach hierbij

*hier moeten de betreffende deelnemer en organisatie vooraf ook voor tekenen (zie https://oud.eengezondestart.nl/aanmelden) 

Contextuele randvoorwaarden op lokaal niveau:

• Draagvlak voor de coaches, welke wordt bevorderd door ondersteuning en draagvlak vanuit het management, van de collega’s en het betrekken van ouders. Om dit te bewerkstelligen krijgen coaches ook handvatten aangereikt tijdens de train-de-trainer.
• Zoeken van samenwerking met JGZ, GGD, gemeenten, sportbedrijf of school

Beschikbare materialen: digitale leeromgeving (www.eengezondestart.nl), bijbehorende reader en flyer. De digitale leeromgeving omvat alle werkvormen en bijlagen, foto’s, filmpjes etc. voor de deelnemers en een handleiding voor de docenten (i.c. coaches Gezonde Kinderopvang). Ook zijn er materialen voor evaluatie beschikbaar: evaluatievragen in de digitale leeromgeving en een instap- en eindtoets.

De commissie vindt het een goede interventie waarvan doelen, doelgroep goed en concreet zijn beschreven. De interventie richt zich op de setting kinderopvang, waar nog weinig interventies voor beschikbaar zijn. De pilotstudie geeft positieve reacties bij de doelgroep.

Uit de pilot die is uitgevoerd naar de scholing en het principe dat deze wordt gegeven door een hiervoor opgeleide collega, blijkt dat de scholing enthousiast is ontvangen door vrijwel alle 158 deelnemers (Abrahamse, S. en Balledux, M. (2016)). Het bewegend leren was een duidelijke meerwaarde. De werkvormen spreken aan en lijken via de door Gezonde Kinderopvang opgeleide coaches overdraagbaar op de pedagogisch medewerkers en de organisatie. Het met elkaar praten over verschillende thema’s of keuzes maakt dat pedagogisch medewerkers zich de kennis eigen gaan maken, zodat er meer en eerder sprake is van intrinsiek werken aan gezonde leefstijl.