Zicht op Evenwicht

Zelfstandig wonende ouderen (65+) die bezorgd zijn om te vallen en daardoor activiteiten vermijden. Waar mogelijk wordt deelname aan de groepscursus gestimuleerd gezien de effecten en kosten; deelname aan de individuele cursus kan wenselijk zijn indien deze variant beter past bij de voorkeuren en mogelijkheden van de oudere en professional.

Het verminderen van bezorgdheid om te vallen en gerelateerd vermijdingsgedrag. Tevens o.a. het vergroten van de dagelijkse activiteit, beweging en (veilige) participatie, het verminderen van valincidenten, ervaren beperkingen in het dagelijks leven, angstgevoelens en depressieve symptomen, en het verbeteren van de ervaren sociale steun.

De groepscursus omvat acht wekelijkse bijeenkomsten van twee uur, plus een herhalingsbijeenkomst. De individuele cursus omvat zeven wekelijkse contacten en één herhalingscontact (drie huisbezoeken van 60, 60 en 75 minuten; vijf telefonische contacten van 35 minuten). De cursus wordt begeleid door zorgprofessionals die de trainerscursus van Zicht op Evenwicht hebben gevolgd.

Zicht op Evenwicht kan uitgevoerd worden door getrainde (wijk)verpleegkundigen, ergo/fysiotherapeuten of andere paramedici, en is niet gebonden aan specifieke organisatie kenmerken.

Locatie groepscursus

Bij voorkeur wordt de cursus uitgevoerd op een locatie die centraal gelegen en goed bereikbaar is voor de cursisten, bijvoorbeeld een buurthuis, gezondheidscentrum of zorgcentrum.

Andere vereisten:

• goed toegankelijk voor rollatorgebruikers
• een cursusruimte met een grote tafel (voor alle cursisten plus de cursusleider)
• voldoende ruimte om de lichamelijke oefeningen te doen (hierbij worden de stoelen in een cirkel gezet en moeten de cursisten ruimte hebben om om hun stoel heen te lopen)
• mogelijkheid om de voorlichtingsfilm te tonen
• een beamer met bijbehorend scherm (voor PowerPoint dia's)
• een goed toegankelijk toilet, ook voor rollatorgebruikers
• mogelijkheid om de cursisten in de pauze een kopje koffie of thee aan te bieden

Het verdient aanbeveling om (bijvoorbeeld via vrijwilligers) cursisten die niet zelfstandig naar de cursuslocatie kunnen komen thuis op te halen en terug te brengen.

Locatie individuele cursus

Woning van deelnemer.

Aandacht voor werving

Net als bij veel andere cursussen die gericht zijn op preventie verdient de werving van deelnemers continue aandacht. Het actief betrekken van diverse eerstelijns zorgverleners bij de werving (zoals de praktijkondersteuner van de huisarts) zou de deelname aan de cursus wellicht verder kunnen vergroten.

Protocol aanmelding

Cursusleiders kunnen een intake doen met potentiële cursisten met behulp van de ‘Richtlijn voor intakegesprek’. Dit kan telefonisch of via een huisbezoek en is bedoeld als screening. Ouderen voor wie de cursus niet passend is (bijvoorbeeld vanwege rolstoelgebondenheid of gehoorproblemen) vallen tijdens dit gesprek af. Er wordt altijd naar gestreefd deze mensen passende hulp aan te bieden, zoals een huisbezoek door een wijkverpleegkundige of een afspraak met een fysiotherapeut.

Financiering

Een vorm van financiering van Zicht op Evenwicht, als preventieactiviteit, is noodzakelijk. De rol lijkt vooral opgepakt te worden door zorgverzekeraars (bijdrage aan preventieactiviteiten in de aanvullende verzekering), zie: https://www.veiligheid.nl/.ibmmodres/domino/OpenAttachment/veiligheid/website.nsf/499C744DA5360A86C125865A003DA07A/asset/Vergoeding%20zorgverzekering%20Zicht%20op%20Evenwicht%202021.pdf. Met het oog op de jaarlijkse veranderingen in de financiering van zorg is het voor cursusleiders zaak om hun beroepscompetenties aan te wenden voor de financiering. Een recent overzicht van financieringsmogelijkheden voor valpreventie initiatieven is te vinden op de website van veiligheid.nl: Financieringsmogelijkheden | Valpreventie | VeiligheidNL.

Voor cursusleiders (professionals) zijn de volgende materialen beschikbaar:

• Informatiefolder over de cursus
• Richtlijn voor aanmelding
• Richtlijn voor een intakegesprek
• Cursushandleiding voor groeps- en individuele cursus
• Werkboek voor groeps- en individuele cursus (voor cursisten)
• Voorlichtingsfilm Zicht op Evenwicht
• Plan van aanpak voor implementatie

Zicht op Evenwicht is een mooie interventie met een duidelijke theoretische onderbouwing en een goede uitwerking van de subdoelen.

De interventie biedt perspectief tot participatie door vertrouwen in eigen beweging te geven en beschikt over goede materialen en een training voor professionals. Deelnemers kunnen zich naar eigen voorkeur aansluiten bij de individuele variant of de groepsvariant.